W poprzedniej części zagłębiliśmy się w źródło powstawania struktury charakteru narcystycznej. W tej części zastanowimy się, dlaczego osoby narcystyczne są dla nas atrakcyjne romantycznie?

Problem narcyzmu w naszej kulturze został dostrzeżony i cała popkultura trąbi o toksyczności osób narcystycznych. Treści podawane w popkulturze jednak nie dość, że nie rozwiązują problemu, to wydają się wręcz promować narcyzm. Dlaczego tak się dzieje? Wielu ekspertów, którzy działają w popkulturze to osoby narcystyczne, które uwielbiają być w neurotycznej roli wybawicieli, siebie stawiając w pozycji guru a swoich odbiorców w roli ofiar. W tej wspólnej grze guru i ofiary nie chodzi o rozwiązanie problemu, a o wspólny taniec w stylu narcystycznym.

Jako, że nie chce być dla nikogo wybawicielem i guru podam w tej części informacje, dzięki którym będzie można uniknąć toksycznej relacji z narcyzem lub wydostać się z uwikłania, jeżeli się w nim tkwi. 

Osoba narcystyczna bardzo dobrze skanuje swojego potencjalnego partnera. Dlaczego to robi? Chce wykryć jego słabości, które będzie wykorzystywała do ranienia go. W jego słabe, wrażliwe punkty będą wymierzane ciosy. Skanowanie prowadzi do stworzenia mapy partnera, dzięki której narcyz wie jak postępować, jakie przyciski nacisnąć, by wywołać oczekiwane przez niego efekty. Przyciskanie odpowiednich przycisków jest oczywiście manipulacją partnerem.

Narcyz zachęca cię do wejścia w relację kuszącymi przynętami. Jakimi?

Roztacza wizję wspaniałej wspólnej teraźniejszości i przyszłości. Od samego początku idealizuje cię zachęcając, byś przyjrzał się wspaniałemu odbiciu w oczach narcyza. To jest jedna przynęta, następną jest propozycja stania się dla siebie nawzajem rodzicem/zastępczą matką. Obietnica bycia matką ze strony narcyza jest kusząca, bo za tym stoi informacja o miłości bezwarunkowej, o daniu ci tego, czego nie dała ci biologiczna matka czy opiekun, który był w tej roli. Dlaczego jest to pułapka? Narcyz zregresuje cię do etapu dziecięcego, a aby otrzymać idealizację i matkowanie musisz tylko zrezygnować ze swojej osobistej autonomii i niezależności. Ceną za idealizację i zyskanie zastępczej matki jest stanie się osobą zależną od narcyza i tak naprawdę jego przedłużeniem. Jeżeli się na to godzisz może wejść w relację, w ten specyficzny układ z narcyzem.

Dlaczego ktoś miałby wybierać fantazję proponowaną przez narcyza zamiast żyć w rzeczywistości?

Fantazja ta jest atrakcyjna dla tych osób, które chcą uciec od swojej rzeczywistości, dzięki czemu mogą uniknąć problemów i trudności, z którymi nie chcą się zmierzyć. Narcyz wychodzi tutaj takim osobom naprzeciw obiecując piękną przyszłość bez problemów, bez trudności, idealną bez najmniejszej nawet skazy, lekką i przyjemną.

Narcyz wciąga potencjalnych partnerów do relacji używając również warunkowania na nowo. Warunkowanie to odbywa się poprzez złamanie twoich dotychczasowych przekonań, wierzeń i wgranie nowych. Warunkowanie narcyza jest robione po to by stworzyć z kopię siebie w partnerze. Wprowadza tym samym siebie, swój obraz, głos do umysłu partnera. Warunkowanie to sprawia, że osoba nie będąca narcyzem poprzez relację z narcyzem sama staje się narcystyczna, zaraża się narcyzem. Na szczęście nie na trwałe, po wyjściu z relacji, wyrzuceniu obrazu z głowy narcyza ze swojego umysłu narcyzm znika.

Narcyz poprzez wprowadzenie siebie do głowy partnera sprawia, że ten ma interakcję w swojej głowie z głosem narcyza.  Tym samy zanika prawdziwe ja, wewnętrzny autentyczny głos partnera narcyza a zamiast tego pojawia się introjekt, który jest uwewnętrznionym głosem osoby narcystycznej. Ten introjekt podłącza się do głosów krytyków, które tam już są. Mogą to być głosy opiekunów, kolegów, koleżanek, autorytetów, nauczycieli, które oczywiście nie są przyjazne i sabotują partnera. Te głosy nigdy nie wspierały, nie budowały siły charakteru. Narcyz podłącza się pod te głosy tworząc potężną siłę wewnątrz partnera wymierzoną przeciw niemu. W taki sposób dokonuje się narcystyczne zawłaszczenie, przez co partner jest w bardzo trudnym położeniu i ciężkim stanie psychicznym.

Aby odciąć się od narcyza musimy się odseparować od jego głosu w naszej głowie czy to samodzielnie, albo jeżeli nie damy rady na terapii.

Warto tutaj zadać pytanie: dlaczego ciągniemy to osób, które chcą zawłaszczyć naszą przestrzeń i pozbawić nas prawdziwego ja?

Dlaczego chcemy czegoś co nas rani, uprzedmiatawia, krzywdzi? Dlaczego pozwalamy źle traktować się narcyzom?

Pierwszym powodem może być fakt, że nie jesteś ugruntowany w rzeczywistości. Może żyjesz przeszłością lub przyszłością uciekając od tu i teraz. Być może dlatego łapiesz się na cudowny marketing narcyza i wyruszasz z nim w wspólną podróż. Być może szukasz bezwarunkowej miłości, którą przecież można otrzymać tylko do rodziców, nigdy od partnera. Narcyz na początku bombarduje cię bezwarunkową miłością, idealizując jak rodzic, więc może łapiesz się na to i myślisz że tak będziecie żyli długo i szczęśliwie jak w filmach romantycznych.

Dlaczego nie potrafimy się zorientować, co z nami robi narcyz i brniemy dalej w toksyczną relację?

Przyczyny możemy szukać w modelowaniu, które odbywa się w wieku wczesnodziecięcym 0-6/7 lat oraz w okresie adolescencji, gdzie mamy modelowane określone role. Od innych, w interakcjach uczymy się czym jest miłość, czym są uczucia i emocje i tym samy tworzymy określoną tożsamość. Niestety w interakcjach mogliśmy się nauczyć, że przemoc, jest czymś normalnym, że zawłaszczanie jest wyrazem miłości, że manipulacja jest dbaniem o relację. Możesz mieć informację w sobie, że przemoc służy kontrolowaniu, regulowaniu, zarządzaniu innymi i jest akceptowalna w imię miłości. Przemoc może się wydawać skutecznym narzędziem i stanowić strefę komfortu, w której jesteś. Jeżeli z rodzicami doświadczałeś przemocy, zawłaszczania i wykorzystywania to są twoje zasady gry, które znasz. Masz mapę działania w trudnych warunkach. Nie jest przyjemnie, ale czujesz bezpiecznie, bo masz kontrolę i mapę działania.

Narcyz może wejść do twojego życia i doskonale rezonować z twoją mapą umysłu. Narcyz może tak wpisywać się w twoją mapę życia, że możesz mieć poczucie spotkania bratniej duszy. Tutaj jednak warto powiedzieć, że to podobieństwo narcyz wykorzysta do uzyskania przewagi, manipulowania i kontrolowania, a nie do budowała połączenia dusz.

Możemy mieć problem w oparciu się narcyzowi jeżeli mamy w sobie zły obiekt. Co to takiego zły obiekt?  

Zły obiekt w twojej głowie mówi jak beznadziejny, bezwartościowy, nie do kochania, nie do relacji, nie do sukcesu, nieadekwatny, nieatrakcyjny jesteś. Dwa najbardziej niebezpieczne i szkodliwe głosy złego obiektu to: 1. Jesteś niegodny miłości, 2. Nie zasługujesz na szczęście. Warto wiedzieć, co obiekt tobie mówi, gdyż narcyz podłącza się do twoich głosów. Narcyz podpina się pod te głosy. I to się dzieje już w fazie idealizacji, gdy jesteś bombardowany miłością.

Dlaczego?

Ponieważ od początku narcyz zaprzecza temu, kim ty naprawdę jesteś. Pokazuje ci ideał, wskazuje kim masz być, ale to z tobą za wiele nie ma wspólnego. Narcyz nie chce być z tobą prawdziwym, gdyż taki jesteś niewystarczający. Narcyz chce być z ideałem ciebie, który sam stworzył.  Narcyz idealizując odrzuca ciebie prawdziwego. Patrzysz w lustereczko, by zobaczyć kto jest najpiękniejszy na świecie, ale to nie jesteś ty, to jest ideał stworzony przez narcyza.

Narcyz ma kontakt z tobą poprzez relację z ideałem ciebie w swojej głowie. Nigdy tak naprawdę nie kontaktuje się z twoim prawdziwym ja, z tobą na zewnątrz. Faza idealizacji, bombardowania miłością nie jest więc fazą pozytywną, gdyż pozbawia cię kontaktu z sobą.

Przyciąganie do narcyza wynika z faktu, że zarówno ty jak i ona macie w sobie zły obiekt. Wyczuwacie na głębokim poziomie to podobieństwo, co daje złudzenie bliskości i pokrewieństwa dusz. Wchodzisz w taką relację myśląc, że to magiczne połączenie, niesamowite porozumienie, pokrewieństwo dusz.

Prawda jest brutalna narcyz chce ciebie poznać tak dobrze jak tylko się da, po to aby po fazie idealizacji i bombardowania miłością zdewaluować cię, a nawet skreślić całkowicie. To te sytuacji, gdy myślimy że mamy niesamowitą, głęboką relację, a nagle druga osoba bez słowa nas porzuca, blokuje, zaczyna się widywać z kimś innym. Bez słowa wyjaśnienia zostaliśmy skreśleni i odcięci bez litości. Nawet nie zasłużyliśmy na rozmowę i wyjaśnienie dlaczego ktoś nas opuszcza. Dzieje się tak, gdyż to jest wyraz separacji i indywiduacji (proces ten omówiony jest w poprzedniej części).

Osoba narcystyczna poznaje cię bardzo dobrze, aby dowiedzieć się jak zranić cię najmocniej jak się da. To poznawanie nie jest po to, by budować relację, połączenie i więź. To rozpoznanie wroga. Tak jesteś wrogiem, gdyż pełnisz rolę zastępczej matki, która była wroga. Jak już cię rozpozna, i „wróg” będzie znany uderzy z całym impetem w celu całkowitego zniszczenia ciebie. Nie będzie wybacz. Lepiej wiec wiedzieć zawczasu, że narcyz zawsze uderzy, a po okresie idealizacji i bombardowania miłością będzie dewaluacja i atak.

Co więc robić?

Należy zadbać o siebie. Przepracować zły obiekt w sobie. Dać sobie samoukojenie, aby nie potrzebować zastępczej matki, aby nie szukać bezwarunkowej, matczynej miłości. Relacja kobiety i mężczyzny to miłość warunkowa, która ma przynosić przyjemność.

Narcyz poznaje cię, by cię zniszczyć i unicestwić. Pełnisz rolę zastępczej matki, więc cała stłumiona, zmrożona agresja, która nie mogła zostać wyrażona w stosunku do biologicznej matki pójdzie na ciebie. Narcyz musi tak zrobić, tak silny jest jej wewnętrzny program. Matka nie pozwoliła mu się odseparować, więc spróbuje procesu separacji z tobą, zastępczą matką. Narcyz w ten sposób chce nabyć osobowość, której nie ma, zdobyć ego, które jest zatrzymane na poziomie rozczepienia. Taka gra jest prowadzona z tobą.

Możesz ciągnąć do narcyza, gdy brakuje ci wewnętrznej regulacji. Narcyz szczodrze zaoferuje ci regulowanie cię z zewnątrz. Warto więc poprzez pracą nad sobą wzmacniać wewnętrzną regulację, by nie potrzebować narcyza do regulowania ciebie z zewnątrz.

Możesz ciągnąc do narcyza, gdy masz problem z kontrolowaniem siebie. Osoby zależne mają problem z samo regulowaniem siebie, są zewnątrzsterowne. Jeżeli tak masz pracuj nad wewnątrzsterownością. Osoby zależne jeżeli pracują nad sobą łatwo mogą stać się zewnątrzsterownymi. 

Najlepszym antidotum na narcyzów jest prawdziwe kochanie siebie. Wchodzisz w relacje z narcyzem, bo być może nienawidzić siebie. Jeżeli prawdziwe byś kochał siebie nawet nabierając się na przynęty narcyza po jakimś czasie byś się zorientował i wycofał z relacji doświadczając jej toksyczności. Nie kochasz siebie więc tkwisz mimo ranienia.

Możesz wejść w relację z narcyzem jeżeli nosisz w środku traumy, jeżeli byłeś obiektem sadystycznej przemocy. Może jesteś osobowością zależną i masz fioła na punkcie kontroli, więc wejdziesz w relację z narcyzem, który wewnątrz jest dzieckiem. Z wielkim zaangażowaniem się samopoświecisz i odegrasz rolę matki/dziecka. Narcyz z chęcią zagra z Tobą w te role, odgrywając doskonale role matki i dziecka.

Jak widzimy przyczyn wchodzenia w toksyczne relacje z narcyzami może być wiele. Tylko praca nad sobą może nas zabezpieczyć przed taką toksyczną relacją. Musisz się skupić na sobie, widzieć siebie naprawdę, pracować nad sobą i przestać podążać za idealizacją. Warto ugruntowywać się w rzeczywistości i przestać pragnąć fantazji.  W relacji z narcyzem nie ma ani ciebie, ani narcyza, jest tylko fantazja. Nienawidzisz prawdziwego ja, a kochasz wyidealizowanego siebie.