Ekspozycja jest pierwszym stopniem procesu perswazji

Jak przyjmujemy płynące do nas informacje?

Jesteśmy nieustannie bombardowani przez bodźce ze świata zewnętrznego płynące z mediów, Internetu, bilbordów, sygnałów świetlnych, pisanych, zwerbalizowanych i wiele innych. Człowiek nie może reagować na nie wszystkie, bo gdyby tak robił postradałby zmysły. W celu ochrony siebie selekcjonujemy dopływające do nas informacje. Czasami robimy to świadomie, gdy wybieramy opinie bliższe naszym przekonaniom i nie słuchamy propagandy zwolenników przeciwnej opinii. Niestety dla nas najczęściej nie mamy kontroli nad selekcjonowaniem informacji.

O naszej ekspozycji w większości przypadków decydują nadawcy zwykle autorytety: w dzieciństwie – nauczyciele i rodzice w dorosłości – media i rządzący.

Kiedy włączasz kanał telewizyjny, program w radiu, otwierasz gazetę lub serwis informacyjny w Internecie, aby poznać najnowsze wiadomości możesz mieć pewność, że poznasz tylko selektywny wycinek wiedzy o rzeczywistości. Tak jak czytając tego bloga możesz mieć pewność, że poznasz tylko ułamek wiedzy o dynamice grupowej, rozwoju człowieka i jego psychice. Po prostu nie sposób powiedzieć, napisać wszystkiego, więc dokonywana jest selekcja informacji pod kątem ich ważności. Ważność informacji uwarunkowana jest zależnością nadawcy od mitów kulturowych, jednostkowego poziomu wiedzy i przekonań. Nie mamy dziś chyba wątpliwości, że dziennikarze mają swoje poglądy, przekonania i opinie w odniesieniu do każdej dziedziny, którą się zajmują. To czy dana stacja decyduje się pokazać tego a nie innego polityka zależne jest od uznania przez osoby zajmujące się tematem ważności informacji.

Nie ma żadnej wątpliwości, że opinie i decyzje człowieka w dużej mierze opierają się na informacjach jakie do niego docierają. Do człowieka dociera tak wiele sprzecznych ze sobą i tendencyjnych informacji, że można się w tym pogubić. I nawet jeżeli nie jest to niczyje świadome i celowe działanie to wprowadza chaos w głowie.

Jak radzić sobie z problemem odbierania wielu sprzecznych ze sobą i tendencyjnych informacji?

Problem można rozwiązać poprzez zapoznanie się z kilkoma wersjami zdarzeń pochodzącymi z różnych źródeł i pamiętaniu o tym jak łatwo ulegamy złudzeniom oraz jak bardzo jesteśmy stronniczy przez swoje opinie, przekonania, wierzenia. Nawet autorytety uznające się za autorytety moralne, uważające się za jedyne źródło prawdy mogą być nieobiektywne i zniechęcać swych odbiorców do weryfikacji głoszonych przez nich twierdzeń.

W naszej historii Polski nie tak dawno przecież mieliśmy doczynienia z sytuacją, w której media były pod kontrolą komunistycznej władzy, a cenzura była smutnym faktem. Odgórnie decydowano, jakie informacje mogą być, a jakie nie mogą być upubliczniane.