Dziś mamy bardzo ważny dzień, jeżeli chodzi o proces zbiorowości Polaków. Wielu przedsiębiorców otwiera swoje interesy mimo rządowych obostrzeń. Na początku kryzysu związanego z koronawiruem jako zbiorowość weszliśmy w fazę wtórnej zależności, w kolejnych miesiącach ludzie zaczęli się różnicować, niektórzy pozostali w zależności ale niektórzy weszli w role nieformalnych liderów i wojowników, którzy nie zgadzali się z polityką zarządzania.

Liczne protesty uliczne przeciwko obostrzeniom były wyrazem kryzysu odpowiedzialności. Ludzie byli rozczarowani państwem, procedurami, nakazami i zakazami jednak nadal chcieli współpracować z liderami na czele narodu. Był to taki krzyk skierowany do autorytetu. W procesie wychowawczym mówimy o buncie nastolatka i do tej fazy mogliśmy porównać protesty zbiorowości w Polsce. W takiej sytuacji ważne jest alby lider, autorytet wspomagał w ataku na siebie, jednocześnie budując współpracę i relacje partnerskie. Jeżeli jesteś liderem prowadzącym zespół, nauczycielem prowadzącym zespół klasowym, trenerem prowadzącym grupę, ogólnie jeżeli prowadzisz grupę ludzi, jeżeli jesteś rodzicem wychowującym nastolatka nigdy nie zachowuj się tak jak nasz rząd. Jaki błąd popełnił nasz rząd? Rząd nie starał się budować współpracy i partnerskich relacji, by wspólnie przejść przez kryzys, a podejmował coraz bardziej autorytarne decyzje. Rząd postanowił spacyfikować zbiorowość za pomocą kar administracyjnych i mandatów na podstawie rozporządzenia opartego na ustawie, która nie daje takich praw, które jest sprzeczne z konstytucją. Jak można było się domyślić do niczego dobrego to doprowadzić nie mogło. Jeżeli jesteś liderem prowadzącym zespół i będziesz postępował jak nasz rząd możesz się spodziewać, że ludzie będą odchodzić z zespołu lub duża część się zbuntuje. Jeżeli jesteś rodzicem i w stosunku do zbuntowanego nastolatka będziesz postępować jak nasz rząd możesz się spodziewać nawet ucieczki z domy. Dlaczego?

Autorytarne postępowanie wymierzone w wolność, niezależność, samodzielność jednostki jest dla niej bardzo bolesne. Można powiedzieć bardzo rani serce. My w Polsce przez wiele miesięcy byliśmy autentyczni ranieni przez rząd, serce nas bolało, ale liczyliśmy że coś się zmieni, czekaliśmy bo przecież to nasz rząd. Kropla goryczy jednak się przelała i ludzie zaczęli się orientować, że autorytet/lider być może wcale nie chce ich przeprowadzić przez kryzys, ale chce pozbawić ich wolności i własności, zetatyzować i wdrożyć w bardziej autorytarny system. Takie uświadomienie to ostateczny cios w serce i zawód na prowadzącym liderze. I właśnie stąd bunt przedsiębiorców, veto w Polce, #GóralskieVeto, #otwieraMY. Jeżeli jesteś liderem nie bądź jak nasz rząd, niech takie postępowanie będzie dla ciebie zawsze tym złym przykładem. Dla liderów na czele rządu ta cała sytuacja jest absolutnie fatalna, gdyż tracą autorytet u ludzi, którzy po prostu przestaną słuchać ich wytycznych. Dla zbiorowości proces mimo ran na sercu i zawodu jest korzystny, gdyż nie ma innego wyjścia jak być samodzielnym, niezależnym człowiekiem. Przedsiębiorcy spostrzegli, że w tej sytuacji mogą liczyć tylko na siebie i albo zaczną działać albo zbankrutują (dodatkowym motywatorem tego typu działać jest również to, że prawo jest po ich stronie).

Nasi liderzy wykazali się dużą obojętnością na los ludzi oraz po prostu ignorancją. Ja obserwując proces naszej zbiorowości zastanawiałem się, gdzie się podział nasz niezwyciężony duch. W końcu nie ulękliśmy się ani sadystycznych Niemców kierowanych hitlerowską ideologią ani sadystycznych Rosjan kierowanych ideologią stalinowską. Wiedziałem, że ten duch jest, cały czas drzemie, widziałem jednak nadzieję i wiarę w ludziach, że nasi liderzy przeprowadzą nas dobrze przez ten kryzys. Ludzie przyjmowali więc ciosy w prosto w serce i czekali. Czara goryczy się jednak przelała i ludzie w Polsce przestali wierzyć w swoich liderów. Duch zbiorowości przebudził się do walki z liderami na czele rządu, których wielu ludzi postrzega teraz jak okupantów. Absolutnie fatalna sytuacja dla ldierów na czele rządu stojących. Nawarzyli sobie gorzkiego piwa i teraz będą musieli je wypić. Co możemy rozumieć pod pojaciem Duch Narodu? Jung nazywa ducha narodu „nieświadomością zbiorową”.  Spójrzmy co nam na ten temat powie Encyklopedia PWN:

„Nieświadomość zbiorowa: jedno z głównych pojęć psychologii analitycznej C.G. Junga, oznaczające „wspólną, ponadosobową psyche”, w której skład wchodzą archetypy i popędy będące, wg Junga, wrodzonym wyposażeniem indywidualnej psychiki każdego człowieka;
nieświadomość zbiorowa steruje świadomością, przystosowując ją do prawidłowości wewnętrznej, wspólnych całej ludzkości; ma porządek niedostrzegalny dla świadomości, działa w sposób celowy; jest wieczna, o ile wieczny jest gatunek ludzki, jest zatem względnie niezależna od czasu i przestrzeni; wyraża się poprzez symbole; rozwój człowieka polega na coraz lepszej integracji jego świadomości z nieświadomością zarówno indywidualną, jak i zbiorową; wg Junga konfrontacja z archetypami n.z. jest psychicznym korelatem życia religijnego i duchowego.”

W nieświadomości zbiorowej są treści nad którymi pracuje cała zbiorowość wprowadzane przez poszczególne jednostki. Duch zbiorowości przebudził się wspierając poszczególne jednostki do przejmowania indywidualnej odpowiedzialności, samodzielności i sięgania po niezależność. Ludzie przestają wypatrywać pomocy autorytetu i biorą sprawy w swoje ręce.

Podobnie jak Eric Erikson uważam, że społeczeństwo należy uznawać za grupę i można przykładać proces grupowy do zbiorowości. Ludzie będący w zbiorowości potrzebują uznania, by wzmacniać swoją samoocenę. Poczucie wartości jest niezbędne dla zdrowia psychicznego, dlatego ludzie są pod silnym wpływem pozytywnych sygnałów płynących od zbiorowości. Bunt przedsiębiorców wpłynie bardzo mocno na zbiorowość Polaków i będzie zapisywał bardzo mocne treści w nieświadomości zbiorowej. Poprzez kulturę uczymy się jakie zachowania będą uznane przez innych za wartościowe. W tej chwili do naszej kultury zbiorowej wprowadzane są nowe treści, bazując na treściach znajdujących się w nieświadomości zbiorowej, myślę tutaj o tradycji liberum veto.