Siła jako cecha motoryczna człowieka jest to zdolność do pokonywania oporu zewnętrznego lub przeciwdziałania mu kosztem wysiłku mięśniowego. Siła jest jedną z podstawowych właściwości motorycznych człowieka, kształtująca się wraz z rozwojem osobniczym, a uzależniona jest przede wszystkim od wielkości masy mięśniowej.
Niejednokrotnie mówi się o sile ogólnej, rozumiejąc przez nią zdolność do pokonywania oporów w wyniku równoczesnego ( lub w różnym czasie ) zaangażowania wszystkich podstawowych grup mięśniowych, mięśniowych także o sile specjalnej, która jest zdolna do pokonywania oporu w wybranych ruchach, a przy wykorzystaniu napięcia tylko niektórych grup mięśniowych. Wreszcie używa się także pojęcia siła względna, której wskaźnikiem jest stosunek pokonywanego oporu do ciężaru osobnika.

W odróżnieniu od siły fizycznej siła psychiczna oznacza możliwość uwalniania napięć z organizmu i utrzymywania mięśni w stanie rozprężenia. W rozumieniu mięśniowym siła psychiczna oznacza wykorzystanie siły fizycznej w sytuacji koniecznej oraz pozostawania mięśni w stanie napięcia w sytuacjach specjalnych. Siła psychiczna oznacza jednak, że zmniejszenie napięcia może się odbyć bez żadnego problemu w sytuacji, gdy nie jest ono konieczne. Odwrotnie o człowieku, którego mięśnie i cały organizm znajduje się w napięciu cały czas i nie może on zmniejszyć napięcia, nie możemy mówić jako o człowieku silnym psychicznym.

W ćwiczeniach fizycznych, w których siła mięśniowa wzrasta dzięki stopniowemu zwiększaniu przemieszczonej masy stwierdzamy coraz większe napięcie mięśni, przy zachowaniu stałej szybkości skurczu. W najczystszej postaci zjawisko to obserwuje się w podnoszeniu ciężarów. W ćwiczeniach w których maksymalny wynik osiąga się dzięki zwiększaniu przyspieszenia, np. podczas rzutów, główną rolę odgrywa wzrost szybkości skurczu mięśni oraz proporcjonalny w stosunku do niego wzrost napięcia.
Przedstawione dwa warianty działania pozwalają dokonać podziału wszystkich ćwiczeń na dwie grupy. Pierwsza grupa to, właściwe ćwiczenia siłowe (podnoszenie ciężarów, ćwiczenia izometryczne, niektóre ćwiczenia gimnastyczne). Ruchami siłowymi właściwymi nazywane są te, gdzie decydującym dla większości siły jest maksymalny ciężar przyboru, a przyspieszenie zmienia się niewiele. Druga grupa to, ćwiczenia szybkościowo – siłowe (rzuty, pchnięcia, skoki, inne ćwiczenia o charakterze dynamicznym) określa się wtedy, gdy zmienia się nie ciężar przyboru, a głównie przyspieszenie. Ćwiczenia czysto siłowe i szybkościowo – siłowe nie wywołują większych zmian przemiany materii i nie wymagają wielkiego zużycia energii ani znacznego nasilenia funkcji oddychania i krążenia.

W odróżnieniu od siły fizycznej o sile psychicznej mówimy w sytuacji, gdy napięcie mięśniowe jest niewielkie ( oczywiście w sytuacji, która nie wymaga napięcia mięśniowego ). Siła psychiczna jest związana z zasadami przyjemności i rzeczywistości. Człowiek, który oczekuje, że jakiś czas nastąpi przyjemność potrafi znieść stan napięcia. Perspektywa rozładowania napięcia daje tolerancję obciążenia, dzięki czemu nie jest ono takie nieprzyjemne. Mówimy w takim wypadku o zasadzie rzeczywistości, która pozwala człowiekowi czekać na gratyfikację nawet w warunkach napięcia. Zasada rzeczywistości wynika jednak z zasady przyjemności, gdyż człowiek oczekuje, że za jakiś czas zyska przyjemność, dzięki działaniom, które podejmuje. O sile psychicznej mówimy w sytuacji, gdy poziom napięcia, czy niepokoju psychicznego jest proporcjonalny do zaistniałej w rzeczywistości sytuacji. Na tym opiera się zasada rzeczywistości. Człowiek ugruntowany w rzeczywistości to człowiek silny psychicznie. Napięcie może stać się patologiczne, kiedy staje się przewlekłe i wymyka się spod kontroli. Siłę psychiczną możemy zdefiniować jako zdolność do regulacji napięcia w granicach zasady rzeczywistości. Należy jednak pamiętać o zasadzie przyjemności, która jest źródłem. Człowiek dąży do przyjemności, nie do bólu, jeżeli godzi się na przejściowy ból to tylko, dlatego, że oczekuje, że za jakiś czas czeka go nagroda w postaci przyjemności. Jeżeli z zasady człowiek dąży do bólu, to w sensie psychicznych taką sytuację należy uznać za patologiczną. To jest klucz do zrozumienia zachowania człowieka, świadomość w wyborze działania mających na celu przyjemność.

Tempo rozwoju siły fizycznej u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym przebiega nierównomiernie. W wieku od 8 do 11 – 12 lat, obejmującym pierwsze cztery lata nauki dziecka w szkole podstawowej, przyrost siły nie wykazuje dużych wahań zarówno u chłopów jak i u dziewcząt. Różnice między rocznikowe, charakteryzuje przyrost siły, gwałtownie zwiększają się na przełomie 12 – 13 lat u chłopców, by następnie w 14 -15 latach uzyskać punkt kulminacyjny. Świadczy to, że proces rozwoju siłowej cechy chłopców nie został zakończony w wieku uczęszczania do ogólnokształcącej szkoły średniej.
U dziewcząt dość duże zróżnicowanie między rocznikowe średnich arytmetycznych rzutu piłką lekarską przypada na wiek 12 – 13 lat, z kolei 13 – 14 lat, wartości bezwzględne gwałtownie obniżają się. W wieku 18 lat stwierdza się brak między rocznikowego zróżnicowania.
Siła fizyczna człowieka ma swoje źródło w układzie nerwowo – mięśniowym, który odpowiednio do wymagań, zamienia energię chemiczną w kinetyczną, działająca jako siła linearna (skurcz mięśnia) w postaci momentów sił przenoszonych za pośrednictwem układu kostno – stawowego. Przenoszenie siły fizycznej jest rezultatem bardzo złożonej koordynacji czynności mięśni, ponieważ w agonistycznym, synergistycznym, antagonistycznym zachowaniu się układu nerwowo – mięśniowego biorą udział stawy o różnorodnym zakresie ruchu oraz dźwignie kostne ze zmiennymi ramionami siły. Poszczególne działania ruchowe charakteryzują się bardzo swoistymi zależnościami siły od czasu, które można przedstawić jako wykresy siły, drogi i prędkości. Zależnie od rodzaju przemiany energii i odtwarzania potencjału energetycznego wytrenowany układ nerwowo – mięśniowy jest przygotowany do swoistego, uzewnętrzniania siły, w połączeniu z szybkością i wytrzymałością.
Trening fizyczny rozwija określoną sprawność wówczas, gdy na organizm zawodnika działa się bodźcami przekraczającymi swoją siłę bodźce dotychczas stosowane. Odnosi się to zwłaszcza do treningu siłowego. Praca skierowana na rozwój siły powinna uwzględnić trzy główne zadania .Uzupełnianie i podniesienie na wyższy poziom ogólnego przygotowania zawodnika.
Rozwój grup mięśniowych niezbędnych dla specjalizacji. Wykorzystanie sprawności uzyskanej w efekcie treningu siłowego do podniesienia na wyższy poziom mistrzostwa sportowego w uprawianej dyscyplinie.
W praktyce sportowej stosuje się wielką ilość ćwiczeń o różnej strukturze i o różnym charakterze. W zależności od rodzaju obciążenia dzielą się na dwie grupy. Ćwiczenia z obciążeniem zewnętrznym, dla uzyskania którego wykorzystuje się zazwyczaj ciężar przedmiotów, przeciwdziałanie partnera, opór przedmiotów sprężystych i opór środowiska (np. bieg na głębokim śniegu i inne). Ćwiczenia z obciążeniem równym ciężarowi własnego ciała.

Mówiąc o sile psychicznej musimy zauważyć, że wydaje się zasada przyjemności stoi w opozycji do zasady rzeczywistości. Należy te relacje wyjaśnić, jeżeli chcemy mentalnie pracować z człowiekiem. Zasada rzeczywistości jeżeli stoi w opozycji do zasady przyjemności to dlatego, że akceptuje stan napięcia i odłożenia przyjemności w zależności od wymogów sytuacji zewnętrznych. Zasada rzeczywistości obiecuje, że działanie da przyjemność w przyszłości lub ograniczy ból. Możemy więc powiedzieć, że zasada przyjemności i zasada rzeczywistości spełniają ta samą funkcję, co nie dziwi, gdy zrozumiemy, że zasada rzeczywistości wykształciła się z zasady przyjemności.

Jak więc widzimy trener mentalny musi pracujący z sportowcami musi rozumieć, że siła fizyczna i psychiczna w sensie motoryki osadzają się na różnych zasadach. Trener mentalny musi również rozumieć, że to fizyka jest wykorzystana do osiągania psychicznych celów ( zasada przyjemności ). Trening mentalny nie może zasadzać się na podobnych zasadach co trening fizyczny. Trening fizyczny dąży do zwiększania obciążeń, trening mentalny dąży do zdjęcia napięcia, tak by w optymalny sposób wykorzystać możliwości wytrenowanego ciała. Jak widać to dość skomplikowane i trener mentalny musi posiadać wiedze zarówno o działaniu motorycznym ciała jak i o procesach psychicznych zachodzących w organizmie. W tym artykule chciałem jedynie wskazać, że trening fizyczny i mentalny tak naprawdę podążają różnymi drogami, chcąc dotrzeć do tego samego celu. Cel podyktowany jest zasadą przyjemności, a ciężki trening fizyczny sportowiec może wykonywać dzięki zasadzie rzeczywistości.