Nauczyciel to nie praca, to powołanie mawiają. Piękne słowa, jednocześnie nauczyciele zapominają, że nawet wykonywanie powołania niesie ze sobą trudności i niebezpieczeństwa. Te trudności wynikają z zaangażowania osobowości w obowiązki zawodowe. Ktoś mógłby w tej chwili zapytać: co w tym złego, że nauczyciel angażuje swoją osobowość w pracę zawodową? Ano jest to wielki problem, gdyż nauczyciel przez takie zaangażowanie nie potrafi oddzielić tego co, jest pracą i obowiązkami zawodowymi a co życiem poza pracą. Trzeba tutaj powiedzieć, że to, co stanowi o rdzeniu osobowości może być w pracy zawodowej dla nauczyciele zarówno darem jak i przekleństwem. Istotą osobowości nauczyciela jest poświęcenie się dla innych i zyskanie wdzięczności tych, którym się pomaga. To bardzo altruistyczne założenie, jednocześnie, stanowi bardzo duże zagrożenie dla osobowości nauczyciela, gdyż zapomina on o własnych potrzebach, a żyje tylko potrzebami innych.
Czym to się objawia w życiu nauczyciela?
Wyobraźmy sobie sytuację, nauczycielka wychodzi ze swoim partnerem, po całym tygodniu pracy na koncert, by się zrelaksować. Spotykają się ze znajomymi i wypad zapowiada się bardzo atrakcyjnie. Na imprezie nauczycielka nie potrafi jednak odciąć się od pracy i cieszyć się muzyką, towarzystwem, klubem, jest osobowość cały czas jest w pracy. Zaczyna opowiadać swoim towarzyszom o pracy i coraz bardziej ją to nakręca. Zaczyna narzekać jak to ciężko ma w pracy i jak niewdzięczni są podopieczni, rodzice i przełożeni. Atmosfera robi się coraz cięższa i partner próbuje zatrzymać nauczycielkę przed wyprojektowywaniem swoich problemów na przyjaciół. Niestety to powoduje kłótnie, gdyż nauczycielka czuje, że partner poprzez swoją reakcję dołącza do grona niewdzięczników, którzy nie rozumieją jej poświęcenia. Tym samym para staje w obliczu konfliktu,który sięga głębi osobowości.
Wyjaśnijmy całą sytuację korzystając z wiedzy psychologicznej. Nauczycielka przez to, że nie korzysta z narzędzi specjalistycznych podczas pracy zawodowej pracuje swoją osobowością. Można powiedzieć, że jej osobowość stapia się z pracą i poprzez pracę nauczycielka pragnie zyskać osobiste spełnienie, co jest oczywiście niewykonalne. To rodzi frustrację i konflikty wewnętrzne, które wyprojektowuje na bliskich. Taki sposób funkcjonowania stawia znak zapytania nad przyszłością związku, kondycją psychiczną i grozi bardzo szybkim wypaleniem zawodowym.
Co więc powinni w takiej sytuacji zrobić nauczyciele?
Wiedza i wzrost świadomości tego, co się zadziewa jest tutaj punktem wyjścia z sytuacji. Nauczyciele muszą zdać sobie sprawę, że mogą znaleźć się w pułapce poświęcenia swojej osobowości pracy zawodowej. Gdy zdadzą sobie sprawę ze swąjej sytuacji powinni zainwestować czas i pieniądze w pracę nad sobą. Indywidualny coaching ze specjalistą, który zna się na rzeczy jest doskonałym wsparciem, a specjalistyczne szkolenia dla nauczycieli potrzebą, którą muszą zrealizować gminy i urzędy, które nie chcą mieć u siebie nauczycieli wypalonych, sfrustrowanych i nieprofesjonalnych. Praca nauczyciela jest jedną z najbardziej niebezpiecznych dla osobowości człowieka, dlatego nauczyciel musi nauczyć się korzystać profesjonalnie ze specjalistycznych narzędzi psychologicznych, by chronić swoją osobowość. Nauczyciel ma pracować dla efektów swojej pracy, a nie dla kompensacji w postaci wdzięczności podopiecznych, rodziców i przełożonych. Wdzięczność daje satysfakcję na chwilę,jej czar rozwiewa się gdy nauczyciel staje przez swoje problemy z oddzieleniem pracy od życia osobistego przed wizją rozpadu małżeństwa czy stratę zdrowia. Nauczyciel musi pracować nad tym, by nie być zależnym od szkoły i życia szkolnego. Musi popracować nad swoją niezależnością, by móc zadbać o swoje potrzeby i nie mieć fiksacji na potrzebach innych. W consultingu psychologicznym DSMaster określa jakiego wsparcia potrzebuje zarówno nauczyciel, gdy zgłosi się indywidualnie, czy grupa, gdy zlecenie zgłosi dyrektor, gmina czy urząd.